Ο πηλός έχει τόσα να χαρίσει στα παιδιά, αλλά και στους ενήλικες. Πέρα όμως από τα αναπτυξιακά και εκπαιδευτικά του οφέλη, υπάρχει και το θεραπευτικό παιχνίδι με πηλό.
Η ενασχόληση με τον πηλό δεν είναι απλώς ένα δημιουργικό παιχνίδι. Είναι μια εμπειρία που αγγίζει όλες τις αισθήσεις και προσφέρει έντονη και βαθιά απτική επαφή. Η αφή είναι από τις πρώτες αισθήσεις που αναπτύσσονται στον άνθρωπο, και ένας από τους πρώτους τρόπους επικοινωνίας και εξερεύνησης του κόσμου. Ο πηλός είναι μαλακός και εύπλαστος, αντιδρά άμεσα στα ερεθίσματά μας. Μπορεί να πάρει όποιο σχήμα θελήσουμε, ακολουθεί τις εντολές μας, συγχωρεί τα λάθη. Η γήινη υπόσταση του λειτουργεί θεραπευτικά από μόνη της.
Πέρα από την απόκτηση δεξιοτήτων και τη δημιουργία πρωτότυπων έργων τέχνης, η συχνή επαφή με τον πηλό σε ένα περιβάλλον αποδοχής και ενθάρρυνσης, χωρίς καθοδήγηση και κριτική, μπορεί να προσφέρει σε παιδιά και ενήλικες ευκαιρίες προσωπικής ανάπτυξης και θεραπείας.
Γιατί:
- Ασκεί όλο το σώμα, αυξάνει τη δύναμη και την ευλυγισία στα χέρια, αποτελεί ιδανικό εργαλείο άσκησης της λεπτής κινητικότητας.
- Προσφέρει στα παιδιά τη δυνατότητα να «πλάσουν» τον «κόσμο» τους, με τρόπο παραστατικό και βιωματικό.
- Βοηθάει τα παιδιά που δυσκολεύονται να εκφραστούν με λέξεις να έρθουν σε επαφή με τα συναισθήματά τους. Να τα αναγνωρίσουν, να τα εκφράσουν στον πηλό και σταδιακά να αρχίσουν να τα επικοινωνούν και λεκτικά.
- Βοηθάει τα παιδιά να συγκεντρωθούν, να οργανωθούν, να λύσουν προβλήματα. Διδάσκει την υπομονή, την προσπάθεια, την πρωτοβουλία.
- Προσφέρει χαλάρωση, αισθήματα χαράς και ικανοποίησης.
- Οδηγεί στην ανάπτυξη της δημιουργικότητας και της αυτοπεποίθησης.
Αυτοί είναι μόνο κάποιοι από τους λόγους για τους οποίους ο πηλός θεωρείται εξαιρετική μορφή δημιουργικής έκφρασης για όλα τα παιδιά, από την πρώτη νηπιακή ηλικία. Επίσης είναι πολύτιμο εργαλείο θεραπείας, όταν χρησιμοποιείται σε ατομικό ή ομαδικό επίπεδο με άτομα με μαθησιακές, αναπτυξιακές, κινητικές, αισθητηριακές και συναισθηματικές δυσκολίες.
Τι προσφέρουν οι ολιγομελείς ομάδες; (2 έως 5 παιδιά)
- Τα παιδιά συγκεντρώνονται πιο εύκολα, αλληλεπιδρούν και μαθαίνουν καλύτερα.
- Υπάρχει περισσότερος χρόνος για διερεύνηση των ενδιαφερόντων και αναγκών των παιδιών, για μια εις βάθος προσέγγιση.
- Οι δραστηριότητες είναι προσαρμοσμένες στις δυνατότητες του κάθε παιδιού, με βάση την προσωπικότητά του.
- Διαμορφώνονται πιο δυνατές σχέσεις επικοινωνίας με τα παιδιά και την οικογένεια.
- Τα παιδιά γνωρίζουν καλύτερα και αποδέχονται τον εαυτό τους και τους άλλους.
Όλοι μπορούμε να παίξουμε με τον πηλό, ακόμα και αν νιώθουμε ότι «τα χέρια μας δεν τα καταφέρνουν με αυτά». Ειδικά τα παιδιά (ή και οι ενήλικες) που φαίνονται μπλοκαρισμένα και αποφεύγουν την επαφή με τον πηλό και τα χρώματα, χρειάζονται ώθηση προς την τέχνη. Γρήγορα ξεπερνάνε αυτόν το φόβο και περνάνε στο επόμενο στάδιο, αυτό της ανακάλυψης και της δημιουργίας.
Ελένη Οικονομίδου, Αναπτυξιακή Ψυχολόγος
Έκτορας Γιαλαμάς, Κεραμίστας